Rouw bij jongeren, omgaan met de dood
Als iemand in het gezin sterft dan brengt dit het vertrouwde gevoel van veiligheid en zekerheid aan het wankelen. De overleden persoon is er niet meer en dat verandert alles, iedereen is de kluts kwijt. Volwassenen zijn zo bezig met hun eigen verdriet dat ze emotioneel onbereikbaar worden voor de kinderen. Ouders hebben niet geleerd om om te gaan met verdriet van jongeren, het huis is gevuld met angst en onrust en vreemde mensen. Vaak zijn jongeren ‘de vergeten rouwenden’ En hoe zouden ze moeten weten hoe ze met verdriet om moeten gaan, ze zien hun ouders dichtklappen, op school leren ze het niet (het lijkt ook alsof je de enige bent die zoiets meemaakt). Volwassenen zijn vaak bezig met het verzachten van de boodschap en de pijn. Ze denken dat jongeren het niet kunnen dragen en weten ook niet hoeveel ze moeten vertellen. Je kunt pas omgaan met verdriet van jongeren en hen helpen als je zelf toegang hebt tot je eigen emoties, als je hebt leren omgaan met verdriet.
Het rouwen van jongeren lijkt veel op het rouwen van volwassenen alleen is de intensiteit van hun verdriet groter en de duur (vaak) minder lang dan bij een volwassene. Ze kunnen er volledig door overweldigd worden, waardoor ze zich niet kunnen verdiepen in school of andere activiteiten. Gevoelens van droefheid, gemis, wanhoop, hulpeloosheid en hopeloosheid kunnen hun leven beheersen. De rouw raakt het hun functioneren in de meeste domeinen.
Impact:
Hiermee wordt ook het echte verlies bedoeld, diegene waar je van houdt is er niet meer. Wat betekent het verlies voor jou? Hoe groot de impact van het verlies is hangt af van jouw relatie met diegene die is overleden. Het verlies kan betekenen dat je je innerlijke houvast kwijtraakt, een negatief gevoel van eigenwaarde krijgt en een aanslag doen op je rechtvaardigheidsgevoel (waarom overkomt dit mij?).
Coping:
Hoe ga je om met tegenslag, met pijn, verdriet, boosheid, maar ook met fysieke klachten als slapeloosheid, piekeren, rusteloosheid en concentratieverlies. Ben je in staat om de situatie te accepteren en kun je weer verder met je leven of ervaar je het leven nu als zinloos, ben je lusteloos, heb je last van depressieve gevoelens.
Support:
Hoe kun je gebruik maken van je netwerk en om hulp vragen. Vrienden zijn belangrijk, je hoopt dat ze luisteren, je troosten en bij je zijn als dat nodig is. Maar als het om iemand in je gezin gaat, hebben je vrienden meestal niet meegemaakt wat jij meemaakt. Ze verliezen hun vader, moeder, broer of zus niet. Voor hen is het heel moeilijk om te begrijpen wat er met jou gebeurt.
Dagelijks leven
In de tekening hiernaast zie je hoe het proces van rouw er uitziet. Aan de linker kant zie je de verlieskant en aan de rechterkant de herstelkant. Er zijn afwisselend momenten van verlies en momenten van herstel. Meestal pendel je van links naar rechts. Je bent niet alleen verdrietig maar hebt soms ook wel weer zin om iets te ondernemen. Hoe snel of traag de slinger beweegt hangt af van de persoon. Hoe je om hebt leren gaan met verdriet en emoties onder andere.